Stoer en rechtstreeks van de boer

De Stoerderij in het Brabantse Son en Breugel is de enige biologische buffelboerderij van Nederland. De 18 waterbuffels leven er in een familiekudde. Dat is een manier waar de doorsnee melkveehouder niet voor kiest omdat het hem voornamelijk om de melkopbrengst gaat. Eigenaar Arjan Swinkels is er meermaals op gewezen dat zijn opzet niet zal werken. Maar Swinkels is een stoere boer, en doet het toch.

Het is buffelen voor Swinkels. Naast een fulltime baan runt de jonge boer zijn Stoerderij. Vooralsnog kost zijn bedrijf hem meer dan het oplevert. Maar hij wil producten van hoge kwaliteit leveren, diervriendelijk en duurzaam. En daar heeft hij het voor over.

“Ik wil geen prijsvechter zijn,” legt de buffelboer uit. “Mooie, goede producten zijn veel belangrijker. Dat maakt het logischerwijs ook duurder, maar deze dieren kunnen het hele jaar buiten lopen en krijgen gezonde voeding. Dat proef je en geeft een goed gevoel.”

Balans boer-buffel

De boer is nu zo’n twee jaar bezig, dus De Stoerderij is een jong bedrijf. Swinkels heeft goed voor ogen wat hij belangrijk vindt en doet zijn best een balans te vinden die goed is voor boer en buffel. Hij heeft net besloten dat het tijd is om enkele kalfjes tijdelijk van de kudde te scheiden. Want eerlijk is eerlijk, tot nu toe slaat de balans nog door richting buffel.

“Een kalf heeft na drie maanden genoeg moedermelk gehad, maar Froukje hier is al zes maanden en is er met geen stok vanaf te houden.” De buffelboer zucht een keer en vertelt dat hij de drie kalfjes Froukje, Otto en Nero apart gaat zetten. “Hun bijnamen zijn Obese 1, 2 en 3. Als ik niet bijstuur, hou ik geen melk over.”

Natuurlijk leven

Doorgaans worden buffelkalfjes na de geboorte van hun moeder gescheiden. Maar Swinkels vindt het erg belangrijk dat de dieren zo natuurlijk mogelijk kunnen leven. Vandaar ook de keuze voor een biologische bedrijfsvoering, 365 dagen weidegang en de familiekudde. Gevolg is wel dat ook stiertjes zoals Otto en Nero gevoed moeten worden, terwijl ze niks opleveren. Maar een gezonde, blije buffel is de boer heel wat waard en buffels hebben nu eenmaal een zeer sterk ontwikkelde familieband.

Puberale neigingen

Swinkels geeft aan dat de stierkalfjes niet altijd bij de kudde blijven. “Over een paar maanden krijgen die stiertjes puberale neigingen en kunnen ze hun zus of moeder gaan dekken. Daarom breng ik ze naar natuurgronden van Staatsbosbeheer, grenzend aan een van mijn percelen. Daar kunnen die vier stiertjes samen als kudde leven.”

Stevige karakters

En daarbij heeft de bioboer te maken met de stevige karakters van de dames waterbuffel. Swinkels: “Ze laten zich niet zomaar melken. Het heeft veel tijd gekost om hen eraan te laten wennen. Ik heb er nu vijf die ik met de machine kan melken en vier melk ik er met de hand. Twee keer per dag, naast een kantoorbaan.”

Social media

Zijn belevenissen met de buffels deelt Swinkels volop via Facebook, Twitter en Youtube. Je kunt een buffel adopteren. En dan is er nog de melk- en ijsverkoop. Bestellen via de website is handig, want de voorraad is beperkt. Tijdens mijn bezoek kwam ambachtelijk ijsbereider Marjan Nijenbanning met de nieuwe voorraad stoerijs. En ik wil hier even onbeschaamd reclame maken voor de smaken Koekie en Stracciatella.

Investieren

Als moderne boer moet je inventief zijn en laten weten wat je doet en waar je voor staat. Dat heeft Swinkels als geen ander begrepen. Sinds kort is hij gestart met crowdfunding, waarbij je ‘investiert’ in buffelvlees van stoere stierkalfjes.
“Hoe buffelvlees smaakt? Denk aan rundvlees, maar dan malser. Het heeft geen specifieke smaak, zoals geit of schaap,” legt de buffelboer uit. “Het is cholesterolarm en bevat weinig calorieën.”

Familie-uitbreiding

Komende zomer breidt de familiekudde weer uit met negen kalfjes. Swinkels: “En zo groeit de kudde gestaag. Met de dieren die ik nu heb, ga ik het doen. Over een jaar of vijf lopen hier zeker dertig buffels rond die ik kan melken.”

Recht van de boerderij

En die melk kunnen consumenten rechtstreeks bij de boer halen, want Swinkels denkt er niet aan om aan een tussenhandelaar te leveren. “Al die schakels tussen boer en consument; dat is de reden waarom veel boeren over de kop gaan. Daar begin ik niet aan. Ik kan me voorstellen dat de stoere producten bij een winkel hier in de buurt komen liggen op den duur, maar dan wel bij een bedrijf met een filosofie die bij De Stoerderij past. Ik werk met hooguit één schakel. Zoals de melk die ik uitbesteed om buffelijs van te maken. En ook dat kunnen mensen dan weer bij mij kopen.”

Buffelmozzarella

Wat natuurlijk helemaal super zou zijn, is verse buffelmozzarella uit Brabant. Ik heb zelf een poging gewaagd, maar die is glansrijk mislukt. Swinkels vertelde al over zijn eigen experimenten, die het bord ook niet hebben gehaald. “Ik denk wel dat er een markt is voor buffelmozzarella,” meent Swinkels. “Omdat ik nog klein ben en geen mozzarellamaker in de buurt heb gevonden, verkoop ik melk en ijs direct aan huis. Uiteindelijk zal ik met mozzarella of andere kaas de grootste kans hebben om succesvol te zijn.”

Meer informatie lees je op de website www.destoerderij.nl.